HÓA CHẤT CÔNG NGHIỆP VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT

Hóa chất công nghiệp là những sản phẩm ra đời từ ngành công nghiệp hóa chất, được tạo thành từ các nguyên tố hóa học khác nhau với mục đích sử dụng khác nhau, thường được sản xuất với số lượng lớn nhằm phục vụ cho chính ngành công nghiệp hóa chất và các ngành công nghiệp trước khi trở thành sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Hóa chất công nghiệp liên quan trực tiếp đến hầu hết các khía cạnh của cuộc sống hằng ngày, góp mặt vào việc hình thành rất nhiều thành phẩm khác nhau.

Các ngành sản xuất hóa chất công nghiệp bao gồm sản xuất hóa vô cơ, hữu cơ, gốm sứ, hóa dầu, hóa chất nông nghiệp, polymer, cao su (những chất có khả năng đàn hồi), dầu, chất béo và sáp, chất nổ, nước hoa, hương vị. Ví dụ các sản phẩm này được thể hiện trong bảng dưới đây:

Các loại hóa chất công nghiệp được chia gồm 3 loại chính theo đặc thù sử dụng gồm:

– Hóa chất công nghiệp cơ bản (hay còn gọi là hóa chất hàng hóa): Là các hóa chất công nghiệp bao gồm Polymer, hóa dầu và các dẫn xuất, chất vô cơ và hóa chất cơ bản được tạo ra với số lượng lớn, được tạo ra với mục đích sử dụng chỉ sử dụng trong các ngành công nghiệp khác trước khi trở thành sản phẩm đưa đến người tiêu dụng. Phân loại hóa công nghiệp cơ bản gồm 4 loại:

  •  Hóa chất công nghiệp cơ bản có nguồn gốc từ dầu mỏ: Là các loại hóa chất công nghiệp được sản xuất từ dầu mỏ và các loại khí đốt từ thiên nhiên.
  •  Hóa chất công nghiệp dạng Polymer: Chất dẻo, hay còn gọi là nhựa hoặc polime, là các hợp chất cao phân tử, chủ yếu dùng làm vật liệu để sản xuất nhiều loại đồ dùng trong cuộc sống hằng ngày. Nó là những vật liệu có thể bị biến đổi dạng khi bị tác động của nhiệt, áp suất và vẫn giữ được sự biến dạng đó khi thôi tác dụng.
  •  Chất vô cơ: những hóa chất chi phí tương đối thấp sử dụng trong việc sản xuất và công nghiệp. Chúng được làm ra với sản lượng vô cùng nhiều ví dụ như: NaOH, HCl, acid Sulfuric, phân bón…

– Hóa chất công nghiệp đặc biệt: Là những loại hóa chất công nghiệp có giá trị tương đối cao, tăng trưởng nhanh với số lượng loại hình sản phẩm cuối cùng đa dạng, sản phẩm được đặc trưng bởi tính mới của chúng. Sản phẩm bao gồm hóa chất điện tử, khí công nghiệp, chất kết dính và chất bịt kín cũng như chất phủ, hóa chất làm sạch công nghiệp và thể chế và chất xúc tác.

– Hóa chất công nghiệp tiêu dùng: Là các sản phẩm được tạo ra từ các hóa chất công nghiệp, được bán trực tiếp tới người tiêu dùng với mục đích sử dụng rõ ràng, người tiêu dùng hiếm khi tiếp xúc với hóa chất cơ bản nhưng polymer và hóa chất đặc biệt là vật liệu mà họ sẽ gặp ở mọi nơi trong cuộc sống hàng ngày của họ. Trên thực tế hóa chất được ứng dụng rất phổ biến trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của con người. Trong đó, thành phần hóa chất công nghiệp có trong những sản phẩm gia dụng hàng ngày như: nhựa, vật liệu làm sạch, kem đánh răng, dầu gọi, nước rửa chén, bột giặt, nước lau sàn, sơn, mực in, chất tạo hương vị, chất kết dính…

Hiện nay các ngành công nghiệp đều đang tiếp tục mở rộng và phát triển theo nhiều hướng khác nhau nhằm đáp ứng các nhu cầu tiên dùng ngày một tăng và đa dạng của con người nói chung, theo đó các loại hóa chất công nghiệp – chemical sử dụng làm nguyên liệu, thành phần không thể thiếu để tạo ra các sản phẩm, hàng hóa cũng không ngừng mở rộng phạm vi ứng dụng.

Quy mô sản xuất hóa chất

Hiện tại các công ty hóa chất đã, đang phát triển các phần mềm để quản lý, duy trì chất lượng của sản phẩm và các tiêu chuẩn sản xuất. Các sản phẩm tạo ra được đóng gói và vận chuyển bằng nhiều cách bao gồm đường ống, xe bồn, chai, lọ, hộp. Các công ty hóa chất thường có phòng thí nghiệm nghiên cứu và phát triển để phát triển và thử nghiệm các sản phẩm và quy trình. Các cơ sở này có thể bao gồm các nhà máy thí điểm và các cơ sở nghiên cứu như vậy có thể được đặt tại một địa điểm tách biệt với (các) nhà máy sản xuất.

Quy mô sản xuất hóa chất – chemical có xu hướng được tổ chức từ lớn nhất về trữ lượng (hóa dầu, hóa chất hàng hóa) đến hóa chất đặc biệt, hóa chất có trữ lượng nhỏ hơn và hóa chất tinh luyện.

Các dây chuyền sản xuất hóa dầu và hóa chất hàng hóa nằm trên toàn bộ các nhà máy thực hiện sản xuất, chế biến liên tục duy nhất sản phẩm. Điều này có nghĩa không phải tất cả các vật liệu hóa dầu hoặc hóa chất đều được sản xuất tại một địa điểm duy nhất, nhưng các nhóm vật liệu liên quan thường tạo ra sự liên kết công nghiệp cũng như hiệu quả vật chất, năng lượng và tiện ích và các nền kinh tế khác có quy mô. Các địa điểm sản xuất quy mô lớn thường có các cụm đơn vị sản xuất có chung các tiện ích và cơ sở hạ tầng quy mô lớn như nhà máy điện, bến cảng, bến đường và đường sắt. Để chứng minh sự phân cụm và tập trung vừa được đề cập ở trên, khoảng 50% hóa chất hóa dầu và hóa chất hàng hóa của Vương quốc Anh được sản xuất bởi Cụm công nghiệp chế biến Đông Bắc Anh trên Teesside.

Những hóa chất được sản xuất trên quy mô lớn nhất được sản xuất tại một số địa điểm sản xuất trên khắp thế giới, ví dụ ở Texas và Louisiana dọc theo Bờ Vịnh của Hoa Kỳ, trên Teesside ở Đông Bắc nước Anh ở Vương quốc Anh và tại Rotterdam Hà Lan.

Công trình: Cộng đồng công nghiệp Saltaire (Saltaire, West Yorkshire)
Địa điểm: West Yorkshire, Anh
Thiết kế kiến trúc: Henry Lockwood và Richard Mawson
Quy mô: Gồm khu nhà máy và khu nhà ở với các công trình dịch vụ công cộng kèm theo.
Năm thực hiện: 1851
Giá trị: Di sản thế giới (năm 2001; hạng mục ii, iv)

Các hóa chất được sản xuất quy mô nhỏ và hóa chất tinh luyện, hóa chất đặc biệt chủ yếu được sản xuất trong các quy trình nhỏ lẻ hơn và rải rác tại các địa phương, một số trường hợp được đặt tại khu vực kinh tế đa ngành.

Quy mô ngành hóa chất tại các khu vực:

– Tại Hoa Kỳ, có 170 công ty hóa chất lớn. Các công ty hoạt động quốc tế với hơn 2.800 cơ sở ngoài Hoa Kỳ và 1.700 công ty con hoặc chi nhánh nước ngoài hoạt động. Sản lượng hóa chất của Hoa Kỳ là 750 tỷ USD một năm. Ngành công nghiệp hóa chất Mỹ được ghi nhận mang lại giá trị giao dịch lớn mà chỉ sử dụng hơn một triệu lao động tại Hoa Kỳ. Ngành công nghiệp hóa chất cũng là nước tiêu thụ năng lượng lớn thứ hai trong sản xuất và chi hơn 5 tỷ USD mỗi năm cho việc giảm ô nhiễm.
– Tại Châu Âu, các ngành hóa chất, nhựa và cao su nằm trong số các ngành công nghiệp lớn nhất. Theo số liệu không chính thức ngành công nghiệp hóa chất tạo ra khoảng 3,2 triệu việc làm tại hơn 60.000 công ty. Từ năm 2000, ngành hóa chất đã chiếm 2/3 tổng giá trị giao dịch thương mại thương mại sản xuất của EU. Trong năm 2012, ngành hóa chất chiếm 12% giá trị gia tăng của ngành công nghiệp sản xuất của EU. Châu Âu vẫn là khu vực buôn bán hóa chất lớn nhất thế giới với 43% lượng hàng xuất khẩu của thế giới và 37% nhập khẩu của thế giới, mặc dù dữ liệu mới nhất cho thấy châu Á đang bắt kịp 34% lượng hàng xuất khẩu và 37% hàng nhập khẩu. Mặc dù vậy, châu Âu vẫn có giao dịch thương mại với tất cả các khu vực trên thế giới ngoại trừ Nhật Bản và Trung Quốc, nơi trong năm 2011 là một cán cân thương mại hóa chất công nghiệp. Giá trị thương mại ngành hóa chất công nghiệp của châu Âu và phần còn lại của thế giới hiện nay lên đến 41,7 tỷ Euro.

Trong vòng 20 năm từ 1991 đến 2011, ngành công nghiệp hóa chất châu Âu đã cho thấy doanh thu tăng 295 tỷ Euro lên 539 tỷ Euro một bức tranh về sự tăng trưởng liên tục. Mặc dù vậy, thị phần hóa học của ngành công nghiệp hóa chất tại châu Âu đã giảm từ 36% xuống còn 20%. Điều này là kết quả của việc tăng sản lượng sản xuất và bán hàng khổng lồ tại các thị trường mới nổi như Ấn Độ và Trung Quốc. Dữ liệu cho thấy 95% tác động này là từ Trung Quốc. Năm 2012, dữ liệu từ Hội đồng Công nghiệp Hóa chất Châu Âu (CEFIC) cho thấy 5 quốc gia Châu Âu chiếm 71% doanh thu hóa chất của EU gồm nước Đức, Pháp, Anh, Ý và Hà Lan.

Ngành công nghiệp hóa chất – chemical đã cho thấy sự tăng trưởng nhanh chóng trong hơn năm mươi năm. Các khu vực phát triển nhanh nhất liên quan đến việc sản xuất các polyme hữu cơ tổng hợp được sử dụng như nhựa, sợi và chất đàn hồi. Trong lịch sử và hiện nay ngành công nghiệp hóa chất đã được tập trung ở ba khu vực trên thế giới gồm Tây Âu, Bắc Mỹ và Nhật Bản (Bộ ba). Khu vực châu Âu vẫn là khu vực sản xuất lớn nhất tiếp theo là Mỹ và Nhật Bản. Sự thống trị truyền thống của sản xuất hóa chất của các nước thuộc khu vực Bộ ba (Triad) đang bị thách thức bởi những thay đổi trong nguồn nguyên liệu sẵn có và giá cả, chi phí lao động, chi phí năng lượng, tỷ lệ chênh lệch tăng trưởng kinh tế và áp lực môi trường. Nhạc cụ trong cấu trúc thay đổi của ngành công nghiệp hóa chất toàn cầu là sự tăng trưởng ở Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Trung Đông, Đông Nam Á, Nigeria và Brazil cũng như các công ty nổi lên như các nhà sản xuất chính của ngành công nghiệp hóa chất.

Xem xét quy mô toàn cầu về ngành công nghiệp hóa chất tại các nước công nghiệp, ngành công nghiệp hóa chất mang đến hàng tỷ đô la giá trị sản xuất một quốc gia hoặc khu vực có thể xuất khẩu. Mặc dù giao dịch hóa chất công nghiệp trên toàn thế giới về phạm vi phần lớn sản lượng hóa chất trị giá 3,7 nghìn tỷ USD của thế giới tuy nhiên giá trị mang lại tập trung chủ yếu tại một số ít các quốc gia công nghiệp hóa. Riêng Hoa Kỳ đã sản xuất 689 tỷ USD, chiếm 18,6% tổng sản lượng hóa chất toàn cầu năm 2008.

HÓA CHẤT CÔNG NGHIỆP VÀ NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT